
Pawel_M
Stały użytkownik-
Postów
103 -
Dołączył
-
Ostatnia wizyta
Treść opublikowana przez Pawel_M
-
"burn-in" to nie "wygrzewanie termiczne"
Pawel_M odpowiedział(a) na Pawel_M temat w Podstawowe Zagadnienia
Widze, ze chciales zablysnac ale cos ci nie bardzo wyszlo :lol: :lol: Tak sie sklada, ze jednak technika wygrzewania ( np pod lampa ) daje calkiem sporo, a dziala to na zasadzie dyfuzji najprosciej mowiac, najlepsze efekty przynosi wygrzewanie wszelakich pamieci, jak ktos juz zauwazyl wczesniej. LOL Zabłysnąć to tu najwyżej mogłem tłumaczeniem z angielskiego, bo to nie jest moje odkrycie. Albo lampą halogenową. :lol: Pozostaję jednak przy swojej wersji i nadal raduje mnie pieczenie pamięci w piekarniku. :D Ciekawe na ile nastawia się pamięć, a na ile procesory? -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
To, o czym piszesz to jest chyba jeszcze inna sprawa. W ogóle tak jest w komputerze, że jak np. dasz na silny wzmaczniacz wyjście dźwiękowe i nie puszczając żadnej muzyki ustawisz głośność na maks, to będziesz słyszał jak "elektonika pracuje". Tzn. każde przesunięcie myszy, zmianę wielkości okna itp., dlatego że za tym wszystkim stoją pewne przepływy prądu i powodują one pewne mikro zakłócenia. Tu bardziej chyba chodzi o to co napisał rcube: Ja mam identyczne odczucie! Częstotliwość na górnej granicy słyszalności. Po paru godzinach i mi świszczy w uszach, jeśli jestem w ciszy, np. w nocy. Cenna informacja. Napisz koniecznie czy ten Feel ma aktywne PFC czy pasywne! Masz rację, nie chcę już wracać do głośniejszych zasilaczy. Tagan biorę do rozważenia. -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Od http://www.cooling.pl/ dostałem bardzo korzystną odpowiedź: wymienią mi be-quieta na co będę chciał, a nawet mogą zwrócić kasę. Także sklep jest bardzo ok! :D Od Seagate dostałem odpowiedź, że najlepiej jak testować to będą producenci zasilaczy. Czyli Seagate ma to w d***e. :? Be-quiet teraz testuje. Teraz ważne pytanie: na jaki wymienić zasilacz, żeby nie piszczało? Czy ktoś ma jakieś pozytywne doświadczenia - że pisk ustąpił? Pomocy! -
Jak przeczytałem różne wątki o wygrzwaniu cpu i pamięci, to myślałem, że poleję ze śmiechu. Halogen, suszarka! W innym poście gość do piekarnika z termosądą wsadził! Ja pierdziele! :roll: :lol: Uznałem, że może przydać się ten topik, bo z tym "wygrzewaniem" to ciężka przewałka jakaś. Nie wiem skąd się wzięło to "wygrzewanie", chyba tylko z dosłownego tłumaczenia z angielskiego przez automatyczny translator. :lol: Po angielsku "burn-in" to w tym wypadku nie "wygrzewanie termiczne". Proces, podobnie jak w przypadku procesorów, polega na pracy układów krzemowych na maksymalnym napięciu, jakie taki układ wytrzymuje (czyli kilka dziesiatych volta więcej niż nominalne podane przez producenta) i przy minimalnej temperaturze. W tym celu w przypadku procesora trzeba nawet zmniejszyć taktowanie na czas tego wygrzewania, żeby był maksymalnie chłodny. W tym czasie zachodzą zmiany w strukturze tranzystorów. Zmniejsza się żywotność układu, np. z 25 lat do 3-ch, 5-ciu czy 7-miu, ale rośnie możliwość przetaktowywania, bo pewne przełączenia prądowe zachodzą szybciej. Czas wygrzewania to kilkanaście godzin do kilku tygodni. Więcej nie ma sensu. W czasie wygrzewania powinno chodzić jak najwięcej procesów obciążających procesor, żeby napięcie to pracowało w każdej części procka. Nie muszę też chyba wspominać, że łatwo w tym procesie porzegnać się na zawsze z prockiem czy pamięcią. Więcej info, po angielsku, np. tu: http://forum.purepc.pl/viewtopic.php?t=14150. Nie smażcie swoich układów na patelni, nie pieczcie w piekarnikach. No chyba, że dla jaj. :D
-
Ale jaja! Dawno się tak nie ubawiłem. :lol: Halogen, suszarka! W innym poscie gość do piekarnika z termosądą wsadził! Ja pierdziele! :lol: A tak serio, to Panowie nie wiem skąd się wzięło to "wygrzewanie", chyba tylko z dosłownego tłumaczenia z angielskiego przez automatyczny translator. Po angielsku "burn-in" to w tym wypadku nie "wygrzewanie termiczne". Proces, podobnie jak w przypadku procesorów, polega na pracy układów krzemowych na maksymalnym napięciu, jakie taki układ wytrzymuje i przy minimalnej temperaturze. W tym celu w przypadku procesora trzeba nawet zmniejszyć taktowanie na czas tego wygrzewania, żeby był maksymalnie chłodny. W tym czasie zachodzą zmiany w strukturze tranzystorów. Zmniejsza się żywotność układu, np. z 25 lat do 3-ch, 5-ciu czy 7-miu, ale rośnie możliwość przetaktowywania, bo pewne przełączenia prądowe zachodzą szybciej. Więcej info, po angielsku, np. tu: http://forum.purepc.pl/viewtopic.php?t=14150. Nie smażcie swoich układów. No chyba, że dla jaj. :lol:
-
21dB - praktyczne doświadczenia z cichym sprzętem
Pawel_M odpowiedział(a) na Pawel_M temat w Chłodzenie Powietrzem
Słyszałem, że Spire WhisperRock IV to niezły wybór w tej klasie cenowej. W podobnej cenie niezły jest też Speeze EEA10B4 VultureSpin, jeśli chodzi o ciszę (opisałem go we wcześniejszym poście). Trochę mnie tylko intryguje, że najpierw kupiłeś, a teraz pytasz o opinię. :lol: Jak już kupiłeś, to za chwilę sam sprawdzisz czy cichy i jak chłodzi. :roll: Ale rozumiem, że to niepokój oczekiwania popchnął cię do tego postu. :D -
Komp się wylacza po założeniu CopperShime
Pawel_M odpowiedział(a) na medievil temat w Socket 462(A)/Slot A
No właśnie, to jest ciekawe pytanie. Bo u mnie podobne ma wrażenie, że z cs'em na procku jest cieplej o kilka stopni. Jednak ostatecznie zdecydowałem się go zostawić, bo trochę boję się o mój nowy, zmodowany thorton. Medievil, jeśli masz mozliwość to sprawdź: A) z innym zasilaczem (zasilacz może powodować takie zwiechy!) B) w innej płycie głównej procesor C) albo oddaj wszystko do serwisu. 8) Opcji jest z gubsza kilka: 1. zasiłka wymiękła 2. przegrzewanie 3. zwarciuszko na mostku 4. niekontaktuje z podstawką (np. został jakoś za mocno dociśnięty) 5. twój cooler po usprawnieniu, które zrobiłeś źle przewodzi ciepło (np. za dużo pasty) 6. w tym samym czasie padajka płyty głównej (np. zbieg okoliczności albo i nie) 7. coś innego :lol: -
Magiczna bariera - co może przeszkadzać?
Pawel_M odpowiedział(a) na Hadrysek temat w Podstawowe Zagadnienia
Mój: AXDC2200DUV3C 9549573250542 AQXEA 0334SPMW 1999 AMD nie chce pójść na więcej niż 2331MHz (14x166). A do tej prędkości idzie na 1.60V !!! Potem nawet podnoszenie napięcia do 1.80V nie pomaga i nie jest stabilny, mimo że się nie przegrzewa. Nie wiem też dlaczego, taka nagła bariera: najpier bez wysiłku, jak pierdnięcie :D , a potem nagle finito, ani w ząb. -
Nic się nie urwało. Uważam metodę za godną polecenia. (Tylko nie radzę piłować więcej niż trzeba.) :lol:
-
Może dorzuć jakieś info do wątku: http://forum.purepc.pl/viewtopic.php?t=64659 - po,myslałem, że fajnie by było zebrać tam trochę takich opinii jak twoja. 8) Ja miałem Noiseblockera S2 i opisałem to w tamtym wątku. Też wymieniłem na inny. (Dużo zresztą tańszy) :)
-
AthlonXP - szczegółowe oznaczenia!!!
Pawel_M odpowiedział(a) na Pawel_M temat w Socket 462(A)/Slot A
Krótka korespondencja z autorem programu: http://homepage.ntlworld.com/terry_butler/opn-462/ i napisał on, że poszuka co reszta kodu znaczy, bo się zaciekawił. Jeśli da znać to i ja dam znać. :lol: -
Słuchaj, jak Zalman 7000A jest na minimum (1350RPM), 2 wentylatory w obudowie przykręcone, to najgłośniejszym elementem jest dysk twardy i wentyle obudowy. W tym sensie zasilacz jest bezgłośny. Jak wszystko wyłączę, łącznie z dyskiem i Zalmanem 7000A, to zasilacz minimalnie słychać. Ale trudno się tego w jakikolwiek sposób czepić. Ja też miałem przedtem Chiefteca 420W DF i mnie wkurzała jego praca. Z nowych wątków zerknij tu: http://forum.purepc.pl/viewtopic.php?t=65039. Hadrysek kupił Be-quieta 450W i jest zadowolony. Ja doświadczyłem tylko jakiejś nieszczęśliwej interakcji między Barracudą 7200.7 a zasilaczem - taki ultrawysokotonowy dżwięk. Nawet nie każdy go słyszy. Tym niemniej, jak już go ktoś słyszy to ten dźwięk irytuje. Ale to zdarza się i z innymi zasilaczami, tylko że słychać dopiero jak ktoś taki zasilacz i resztę komputera dobrze wyciszy. W sprawie tego bardzo-wysoko-tonowego dżwięku Be-quiet odpowiedział mi, że zrobią testy zasilacza z dyskiem taki jak mój (kupią taki model do testów) i sprawdzą co jest grane. Czekam też na odpowiedź z Seagatea. Ale ten "pisk" to już inna historia, nie związana z głosnością pracy zasilacza, który jest na prawdę cichy. Ja polecam sklep http://www.cooling.pl, bo tam kupowałem ostatnio trochę cichego sprzętu i uważam, że gościowie są w porządku.
-
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Jak ostatnio tam byłem po Zalmana 7000A-AlCu, to byłem bardzo zadowolony. Bo z coolerem, który miałem wtedy nic nie było słychać. :) Zresztą wiesz, tak na prawdę to nie chiałbym już wrócić do zasilacza o głośności nawet takiej jak Chieftec. :wink: A ten gość w sklepie w porzadku jest; uczciwie doradzał mi i jak wróciłem po Zalmana, zadowolony z be-quieta, to widziałem, że szczerze ucieszył się. Po prostu, w bardzo wyciszonym komputerze jest ta nieszczęśliwa interakcja słyszalna. Poczekam na odpowiedź producenta. I może nawet dysk zmienię, jeśli to byłaby ewidentnie wina Barracudy... -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
O co chodzi ? Cos ci niepasuje w mojej wypowiedzi ?Nie, co ty. Powinienem może dodać "nad nami" albo jakąś buźkę z uśmiechem. Po prostu podłamałem się, że ci nie pomogła wymiana zasilacza. :( A tego gościa z forum huntkey to może na prawdę warto, żebyś spytał. :? Ja dostałem właśnie kolejną odpowiedź od be-quiet. Poprosili, żebym podał dokładnie, jaki mam model dysku, to kupią i będą testować. Przypuszczają, że to może ten dysk robi jakiś problem. Jak się coś dowiem, napiszę. :) -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
O tak! Zdecydowanie niech napisze do ZenFista na forum firmy huntkey. Ten gość odpowiada na takie posty. Niech doradzi, wujek dobra rada. Sorry, już złośliwy się robię. Idę spać zanim mi odpali. A be-quiet'a po prostu wymienię na nowy. I poczekam na odpowiedź z Seagate. -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
O Boże, miej litość! (nad nami, ofiarami przenikliwego pisku z komputera) Oj tak. Powiem wam jeszcze, że jak w nocy pracuję przy komputerze to ten pisk daje wycisk. Też przez to nie mogę się cieszyć, że mam super wyciszoną resztę sprzętu. Na zagranicznym forum, też ludzie w obcych krajach miewają problem taki, jak my tutaj. Jakiś użytkownik pisze, np.: "really loud highpitched sound thst give you headaches". To pocieszające - nie odwaliło nam! :D Szukałem po necie i żeby dokładnie to zrozumieć trzeba być elektronikiem. Ale jest to coś co istnieje, nie urojenie. Jest to efekt pracy impulsowego zalsilacza i jakiegoś niefortunnego interferowania z jakimś sprzętem. W naszym przypadku Barracudą. Chyba można powiedzieć, że to nawet bardziej "winna" jest Barka, skoro inne modele HDD tego nie powodują. Ale taki pisk jest dopuszczalny tylko, jeśli pojawia się okresowo, np. na skutek bardzo częstych zmian natężenia prądu pobieranego przez jakieś urządzenie. Na stałe jest niedopuszczalny. Jak ktoś zechce, to mogę wkleić kilka krótkich tekstów po angielsku, jakie znalazłem w necie. Ale wielkiego olśnienia nie mozna się po nich spodziewać. A, i na koniec, bo idę już spać, jest też tak, że takie wysokie częstotliwości nie wszyscy słyszą! Np. w starszym wieku, wysokie częstotliwości są "ucinane" - ucho ich nie słyszy. Poza tym to sprawa osobnicza. A ten dżwięk ma na pewno kilkanaście kiloherców. -
AthlonXP - szczegółowe oznaczenia!!!
Pawel_M odpowiedział(a) na Pawel_M temat w Socket 462(A)/Slot A
:lol: Z całym szacunkiem, ale link do tego programu umieściłem 29 minut wcześniej niż ty. :lol: Gdyby to nic nie znaczyło to nie musiałbyś tego wpisywać do tego fajnego programu. Czy uważasz, że na stronie: http://www2.error404.pl/procesory/athlonco...de/recenzja.htm od słów "Początek magii" zaczyna się ściema? A może to nie ściema, tylko mało osób to wie. Przecież AMD nie drukuje tego dla jaj. Nie? :wink: -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
No tak. Znalazłem jeszcze coś z innego wątku: "Jeśłi tak to wyjaśnię, że piszczenie nie pochodzi od PFC tylko od magnetostrykcji rdzeni ferrytowych i jest generowane na częstotlowości kilku - kilkunastu Khz ( jakaś harmoniczna). Jeśli masz zasiłkę na gwarancji to normalnie reklamuj, bo piszczenie można praktycznie usunąć poprzez wymianę wadliwego transformatorka ferrytowego na sprawny. Co do PFC - jak nie buczy na 100Hz, ( niski ton) to nie ma sensu odłączać - bo teoretycznie brak PFC pogarsza parametry zasilacza." Magnetostrykcja rdzeni ferrytowych brzmi na tyle fachowo, że może to właśnie o to chodzi? :lol: Zamiast zakładać warsztat młodego elekronika, skorzystam na razie z wymiany zasilacza. -
AthlonXP - szczegółowe oznaczenia!!!
Pawel_M odpowiedział(a) na Pawel_M temat w Socket 462(A)/Slot A
Ludzie! To jest głównie o OPN i jakieś techniczne info gdzie prowadzą mostki. Mnie zaciekawiło co znaczą numery poza OPN i trudno mi znaleźć info, więc prosiłem o pomoc. Wszystko co znalazłem umieściłem w pierwszym i następnych postach w tym wątku. Czy ktokolwiek wie, co dokładnie znaczą te napisy cyfrowo-literowe na procku. Tylko błagam nie wyjaśniajcie OPN Code, jak napisał jey45, to jest pięknie wyjaśnione np. tu: http://www.msi.com.tw/program/products/mai....php?UID=amdcpu. A może to jakieś tajne dane AMD? -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Wiesz co, ja już mam dosyć tej domowej twórczości, zwłaszcza że nie jestem elektronikiem i nie wiem precyzyjnie do czego zmierzam. :( Co da kondensator, jak ten zasilacz trzyma dobrze napięcia? To jest pewno jakiś rodzaj zakłóceń czy jak ty to nazwałeś rezonansu. Ale dlaczego ten piep***y dysk je wytwarza. :evil: Powinien chyba to do holery filtrować. Przy innych producentach dysku ludzie nie piszą o takim problemie. Ciekawe co mi odpowie Seagate. Właśnie dostałem info, że skierowali moje pytanie do odpowiedniego działu. 8O Trochę tak, ale wolę już jak piszą: "idź wymień na nowy" niż "czekaj 3 tygodnie co serwis odpowie". -
Na pewno coś da ale nie zmniejszy piszczenia prawdopodobnie :wink: Kondensator to taka bateria co tylko gromadzi zapas energi i oddaje go gdy potrzebny jest nagły pobór energi, więc powinien tylko stabilizować 5V. Raczej odradzam dodawanie go po stabilizacji (czytaj za cewką) bo to wpłynie na dobrany obwód L-R-C i przetwornica (stabilizator impulsowy) może lekko "zgłupieć". Rzeczywiście nie zmniejszyło piszczenia. Opisałem to w wątku: http://forum.purepc.pl/viewtopic.php?p=754539. Niestety metoda z kondensatorkiem zawiodła. :? Ale be-quiet odpisał mi, żebym wymienił zasilacz na nowy, bo nic nie powinno piszczeć. :)
-
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Dzięki bardzo. Sprawdziłem już na własnej skórze, że kondensator dla prądu stałego stanowi przerwę :lol: Teraz jednak są oba podpięte równolegle, ale piszczy jak przedtem. Metoda zawiodła. (Uzyłem kondensatorów 2200 mikroF/25V i 2200 mikroF/16V.) Napisałem już do be-quite i do seagate. Be-quite odpisał: "If the be-quiet Power Supply make the High frequency sound, the Power Supply is defect." oraz "Please go to your PC-dealer and change it with an new Power Supply." Co zamierzam zrobić. :D Natomiast moje spostrzeżenia o pochodzeniu i charakterze piszczenia podtrzymuję w całej rozciągłości. 8) -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Bo to pracujący dysk go powoduje. Ale sprawdzałem, dysk prawie pół metra od obudowy, długi kabel. Drażniący dźwięk z zasilacza. Chociaż, jak mówię, powodują go zakłócenia prądu wywoływane przez pracujący dysk, więc jak jest w standby to tych zakłoceń nie ma Dzięki za różne informacje. Mam juz kupione kondensatory. Zaraz wlutuje w przedłużkę zasilania do hdd. Dam znać co wyszło. :?: Powiedz tylko jak to wlutowywać. Czy przeciąć kabel +5V i wlutować kondensator czy podpiąć go między kable +5V a -5V? :?: Bo rozumiem, ze z 12 V będzie już podobnie. -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
:idea: Wreszcie to rozumiem! Eureka! Oczywiście na tyle szczegółowo, na ile może zrozumieć to nie elektronik. Zrobiłem testy osłuchowe i jestem pewien, że: :arrow: Ten denerwujący wysokotonowy dźwięk, to nie jest odgłos dysku! Dysk, owszem, wydaje wysokotonowy dźwięk, ale nie jest on drażniący i tak wyraźny. :arrow: Dźwięk wydobywa się z zasilacza. :arrow: Jest to związane z wahnieciami natężenia prądu pobieranego przez HDD. Bo np. podczas uruchamiania windows ten dźwięk dochodzący z zasilacza moduluje się w identycznym rytmie jak dźwięk pracujących głowic dysku! :arrow: Zatem dźwięk ten jest na 100% zwiazany z jakimiś cechami napięcia na kablu do HDD, które podlegają zmianom w trakcie pracy dysku i "docierają" do zasilacza! Teraz rozumiem, dlaczego komuś mogło pomóc podpięcie kondensatora na linii 5V między dyskiem a zasilaczem. "Wyrównuje" on prąd (nie znam się czy bardziej napięcia, czy natężenia) i te zmiany (na czymkolwiek one polegają) nie docierają do zasilacza. Wiem nawet jak podepnę ten kondensator, żeby nie naruszyć kabla od zasilacza i nie stracić gwarancji! Użyję przelotki i podepnę kondensator na przelotce. Dam wam znać czy to pomogło. Szkoda tylko, że nie mam kogoś kto by wiedział, jakiego kondensatora użyć. Ten gość, który tak zrobił, użył 2200uF/25V, bo napisał, że "(taki tylko miałem w domu)". Ale czy to jest najlepsza opcja? Na stronie: http://www.elektronet.gower.pl/t002.htm znalazłem takie info o zastosowaniach kondensatorów - zwróćcie uwagę na punkty B), c) i e): "Kilka przykladów zastosowan kondensatorów: a) Jako kondensator sprzegajacy, blokujacy napiecie stale, ale przepuszcza dalej napiecie zmienne. Jako kondensator blokujacy, zwierajacy napiecie zmienne, które wystepuje razem z napieciem stalym. B) W filtrach i obwodach rezonansowych, gdzie najczesciej wspólnie z elementem indukcyjnym lub rezystorem, stanowi obwód rezonansowy lub obwód filtra np, w oscylatorze albo filtrze separujacym glosnika. c) Np. w zasilaczu sieciowym znajduja sie kondensatory do magazynowania energii, która jest uzywana do filtrowania (wygladzania) napiecia stalego. d) W obwodach czasowych wykorzystuje sie ladowanie i rozladowywanie kondensatora do okreslenia czasu. Przykladem tego jest multiwibrator astabilny. e) Jako elementu odklócajacego, uzywa sie kondensatora, który moze pochlonac krótkie impulsy napiecia tak np, jak w obwodzie RC przylaczonym do cewki przekaznika. Uzywa sie równiez kondensatorów np. typu X lub Y w celu tlumienia zaklócen o wysokich czestotliwosciach (RFI). Przy pradach zmiennych wysokiego napiecia, uzywa sie czesto do pomiarów pojemnosciowych dzielników napiecia. Nie maja one takich duzych strat jak rezystancyjne dzielniki napiecia." Wykonam teraz trzy kroki: wysyłam e-mail do producenta zasilacza, idę po kondensatory, wlutowuję kondensatory. Czy jakiś elektronik może to wyjaśnić? Nie mam siły szukać literatury, żeby poznać mechanizm zjawiska. Poza tym jestem raczej humanistą łamane na biologiem. :? Elektronicy, pomocy! -
Piszcząca Baracuda 7200.7
Pawel_M odpowiedział(a) na :SOOLIGH: temat w Dyski SSD, HDD, CD-ROM, DVD, Pendrive
Tylko o ile pamiętam, nikt nie umiał powiedzieć o co chodzi? :?: Może jest jakiś elektronik, który to rozumie?