Problem - Ryzen 5 9600X - nierówna praca i bardzo wysoki boost.

[ArkusZet]

Witam, około dwa tygodnie temu złożyłem nowego kompa ( zaktualizowana sygnatura profilu ). Zaznaczę że tak od podstaw, robiłem to po raz pierwszy i jest szansa że może pominąłem jakąś ważną konfiguracje albo optymalizacje biosu. Z grubsza opisze co zrobiłem:
- złożyłem komputer ( wszystkie folie pościągane, spokojnie XD )
- zaktualizowałem BIOS płyty głównej
- zainstalowałem system
- zainstalowałem sterowniki
- włączyłem w BIOSie profil EXPO, ReBAR i krzywe wentylatorów CPU i w obudowie zostawiłem na domyślnych ustawieniach.

Nic więcej nie robiłem w BIOSie i przystąpiłem do jakiś podstawowych testów, żeby sprawdzić czy wszystko działa stabilnie.
1. Odpaliłem 3D mark - Time Spy (darmowy), ( wynik: https://www.3dmark.com/spy/58417165 )
Moje spostrzeżenia:
- wysoki boost karty graficznej - zamiast 2632Mhz, dobiła do ponad 2800Mhz, przez co maksymalna temperatura w picku miała 76 stopni.
- procesor mimo średniej temperatury 67 stopni, w picku przebił 80 stopni.
2. Odpaliłem Cinebench R23 - multicore (10min), wynik ~16800, niestety nie mam z tych testów żadnych screenów.
- temperatura procesora z tego co pamiętam zakręciła się w okolicy ~90 stopni, dokładnie chyba 87-88 stopni.
- zegar przebił ponad 5,5GHz
3. Postanowiłem że ściągnę jakoś grę na steamie żeby jeszcze sprawdzić jak to wygląda w grze i tu było moje pierwsze zaskoczenie gdyż podczas jej ściągania, procesor od razu boostował na maxa i przy sciąganiu gry osiągał ponad 80 stopni.

Po testach i po tym zachowaniu ze ściąganiem, stwierdziłem że trochę ciepło ma procesor i zacząłem szukać jakiegoś rozwiązania zarówno w internacie jak i przy pomocy chataGPT. Ustaliłem że "AMD ma taką politykę, że ma być wydajnie kosztem kultury pracy i że te procesory są stworzone do pracy w tak wysokich temperaturach", ale są metody no obniżenie temperatury i zacząłem je po kolei testować. Nie będę opisywał co i ile mi dawały poszczególne ustawienia, tylko na czym obecnie finalnie stanęło i co się "wydarzyło" że postanowiłem zaczerpnąć jednak porady tutaj.
A więc tak, zacznijmy od karty graficznej:
Tutaj nie ma filozofii i zrobiłem po prostu undervolting w MSI Afterburnerze i ustawiłem max boost na 2700Mhz przy 0.900V. Karta pracuje stabilnie i jest przy tym chłodna okolice ~60 stopni w stresie.

Co do procesora, tu już było więcej zabawy w BIOSie, a finalnie stanęło na takich zmianach:
1. Ai Tweaker:
- Precision Boost Overdrive - tutaj zostawiłem ustawienia PBO na auto, bo z tego co się dowiedziałem to itak ważniejszą role ma PBO z zakładki Advenced->AMD Overclocking
- CPU Boost Clock Override - Disable
- Per-Core Boost Clock Limit - 5300 ( to wyjaśnię później, czemu postanowiłem obniżyć i zablokować boost na tej wartości )
- Asus Performance Enhancement - Disable

2. Advenced->AMD Overclocking->Precision Boost Overdrive
- PBO - Advenced
     - CPU Boost Clock Override - Disable
     - Scalar - 1x
     - Curve Optimizer->Negative->35

3. Ustawiłem własną krzywą wentylatorów na CPU i obudowie
- CPU - stałe 1300 RPM ( jest do dla mnie wartość praktycznie niesłyszalna ) dobijająca do max 1500 RPM jak by procesor przekroczył 70 stopni, ale po mojej "optymalizacji" jeszcze nie osiągnąłem takiej temperatury.
- 4x Fan na obudowie - stałe 900 RPM dopóki procesor nie przebije 70 stopni, później stopniowo się zwiększa prędkość wraz z wzrostem temperatury.

Podsumowanie, moje ustawienia przyniosły oczekiwane skutki, czyli obniżenie temperatur procesora w Cinebench R23 ( z ~88 stopni na ~75 ) + delikatnie lepszy wynik ( z ~16800 na ~17200 ). Karta po undervoltingu również poprawiła temperatury o około 10 stopni w dół. Teoretycznie można było by pomyśleć że wszystko działa jak należy i nic tylko się cieszyć. W takim przekonaniu korzystałem z kompa przez kolejne kilka dni ciesząc się temperaturami w grach na poziomie 58-62 stopni max. Jednak dnia wczorajszego zaobserwowałem dziwne zjawisko a mianowicie po kilku godzinnej sesji w Cyberpunku, zauważyłem z zapisu HWMonitora że procesor osiągnął maksymalnie zegar około 5,9 Ghz mimo ustawionego limitu w BIOSie na max 5,3 Ghz, przy poborze mocy zaledwie 65W i napięciu 1.100V. Skąd taki duży boost? Przecież ten procesor powinien stockowo osiągać około 5,4 Ghz max, a ja specjalnie jeszcze obciąłem mu delikatnie ten limit na 5300 żeby był jeszcze delikatnie chłodniejszy. Może coś za bardzo pokombinowałem w tym BIOSie, albo może to był błąd odczytu w HWMonitorze ( chatGPT tak stwierdził XD ).
Jeśli jest ktoś w temacie i ogarnia Ryzeny, ( bo to mój pierwszy procek od AMD ) chętnie skorzystam z porady jak skonfigurować procesor/płytę aby zachować dobrą kulturę pracy i stabilność. 
Chciałbym uzyskać niskie temperatury na poziomie 60-65 stopni, ale żeby procesor pracował równo i stabilnie, a nie że on nie wiadomo skąd potrafi wyboostować do 5,9 Ghz.

[karro]

Za dużo literek.zegar rtx normalka ,zależy od ASIC i nazywa się to max Est. Wyniki cinebench raczej w normie ,12 wątków a ryżem nie błyszczy przy Arrow lake. Co się dzieje ?

[Kyle]

Skrót: Jego problem polega na tym, że pomimo manualnego ograniczenia taktowania CPU do max 5300 MHz w BIOS, nadal widzi boost do 5900 MHz w HWinfo i się zastanawia co może być powodem.

[karro]

Widocznie nieprawidłowo to robi albo bios to wydmuszka 

[leven]

Ja bym się cieszył, że procesor boostuje do 5.9 GHZ  i jest stabilny.

[ArkusZet]

Godzinę temu, leven napisał(a):

Ja bym się cieszył, że procesor boostuje do 5.9 GHZ  i jest stabilny.

No jak bym się bawił w OC i wszystko bym pod to ustawiał to moze i bym sie cieszył z takiego taktowania, ale biorąc pod uwage fakt że raczej szedłem w drugą strone, czyli obniżyć pobór mocy, napięcia i ograniczyć boost, żeby poprawić kulture pracy, to takie skoki do wartosci ~5900 Mhz są troche niepokojące.

 

2 godziny temu, karro napisał(a):

zegar rtx normalka

Ogólnie przesiadłem się z 12 letniego PC więc nie jestem na bieżąco z obecnymi technologiami i jak widze w specyfikacji karty max boost 2632 Mhz, a realnie widze że zarówno karta boostóje do 2800 Mhz, a procek do 5900 Mhz gdzie max powinien osiągać ~5400 Mhz uznałem że coś jest nie halo.

Może płyta Asus B650E MAX GAMING WiFi ma jakiś tryb turbo który boostoje karte i procek ponad stockowe zegary?

 

 

[karro]

Karta ma tak zaprojektowany bios.base clock ,boost i max Est . W zależności od power limitu,temperatury i czystości krzemu. Mógłbyś tylko ja reklamować jakby spadła poniżej zegara 3d

Ja np mam boost 2775mhz na biosie suprimx a w max Est to 2880 w temperaturze poniżej 60 stopni

[vlad_8011]

Jeśli chodzi o samo zachowanie ryzena, jest tu parę przyczyn.

AI tweaker - masz i zostawiłeś defaultowe ustawienia? Nie pamiętam jak nazywa się ta opcja w płytach Asusa (jutro zerkne na żywo albo jeszcze dziś w necie), ale płyty mają w UEFI opcje przestrzegania nastawień automatyczne, manualne (te powinieneś ustawić) lub "motherboard", gdzieś chyba widziałem jeszcze "system". 

W skrócie to ustawienie decyduje, których ustawień ma się trzymać procesor - ustawień z biosa, dokonanych przez ciebie, (manual), auto to zapewne miks i nikt tego dokładnie nie wie, "motherboard" czyli dopuszczenie tylko części ustawień twoich, jeśli trzymaja zakresu zdefiniowanego przez producenta (a tu co producent miał na myśli, tego też nie wie nikt), i właśnie jeszcze "system" czyli tego co ustawiasz w systemie np w Ryzen master.

I jest jeszcze inna opcja - poszukaj dobrze czy nie ma drugiej zakładki AMD overclocking w bios 😉 MSI potrafi walnąć gafę i wstawić je w 2 miejsca, a ustawienia czytywane są tylko z jednego.