Wyłączenie Pliku Wymiany Przy 4gb Ram

[miras19]

Tak jak się można domyślić, planuje dokupienie 2 Gb Ram, oraz usunięcie pliku wymiany.

Jako, że są w necie sprzeczne doniesienia co do tego precederu, chciałbym zapytać, czy Wy mieliście z tym styczność?

Czy daje zauważalnego kopa, czy może nie warto próbować.

 

Obecnie posiadam:

Bri 2,5Ghz Dram na 533, HTT 260

2GB CL4 + planowane 2 Gb takie same.

320GB SataII 50GB (na system) i reszta na [ciach!]ły.

 

Winda Xp Sp2

Edytowane 6 Sierpnia 2007 przez miras19

[jonathan]

I tak calosci nie wykorzystasz ;/

Skazany jestes na xp 64bit albo viste

[miras19]

Aj tam nie raz się cuda zdarzają i Windy czytają 4Gb, jak nie to jedną kość będzie na zap[as :P

 

Nie mam co z kasą zrobic więc się nie czepiaj :P

 

w Przyszłości zapodam do niego phenoma i dokupie Viste 64 i lux:)

[jonathan]

Jak nie masz co robic to kup mi drugiego GTXa ;]

 

Zobacz czy plyta bedzie dzialala Ci na 3 kostkach [;

[q8ic]

Może się okazać że przy 4 kostkach OC siądzie zupełnie - był gdzieś taki temat i chyba abit jakiś poległ.

No chyba, że to docelowo ma być 2x2gb

[miras19]

No właśnie nie 4x1 GB, to może najpierw spróbuje na 2 GB, tylko jak wyłączyć ten plik?

[xacti]

Prawy na moj kompuer > Wlasciwosci > Zaawansowane > Wydajnosci (Ustawienia) > Zaawansowane

 

Teraz na dole masz przycisk Zmien. Kliknij go ;) I zaznacz 'Bez pliku stronicowania'.

[miras19]

Ok dzięki! Probowałeś moze?

[Kyle]

Ok dzięki! Probowałeś moze?

Ja od lat nie używam pliku stronicowania - bez niego system się tak nie gramoli.

[Remix22]

witam a ja mam 3gb ramu to jak mam ustawić plik stronicowania?mógłby ktoś pomóc:)

[SGJ]

Jak nie wiesz jak, to nic nie zmieniaj. Ustawienai dobiera się pod uzywane programy i to co sie się robi na komputerze. Jak sie nie wie jak ustawic to sie zostawia domyslne.

[dymy]

hmm to ja się chętnie dowiem ~ proszę o jakąś linkę bo sam czasem zastanawiam się czy robię to optymalnie ;) kwestia jest o tyle ciekawa, że ten system inaczej zarządza pamięcią. ogólnie z tego co sobie przypominam sugestie przy XP były w kierunku 2~1.5 x pojemność pamięci podręcznej (przy czym w okolicach 2 GB RAMu i więcej można było już myśleć o wyłączeniu swapa). co do odrębnej partycji to zdania były zawsze podzielone i to dwojako. jedni sugerowali odrębną partycję na plik wymiany i tempy (z uwagi na fragmentację), a inni proponowali pozostanie przy systemowej. zwolennicy tej pierwszej opcji dzielili się na takich, którzy formatowali ją w FAT16 (jako szybszy ale z ograniczeniem wielkości partycji do 2~4GB) oraz zwolenników FAT32 (który jednak również dziedziczy ograniczenie maksymalnej wielkości pliku do 4GB). oczywiście partycja na swapa jak najbliżej początku dysku i systemowej (najlepszy transfer), a wszystko z maksymalnym rozmiarem klastra tak aby możliwie najszybciej odbywał się odczyt i zapis. dla dodatkowej ochrony przed fragmentacją partycji systemowej radzi się często dodatkowo zlokalizować zmienne systemowe w postaci tempa i internet files na tej samej partycji (tyle że wg mnie troszkę kłóci się to zarówno z dużym klastrem bo drobne pliki szybko zmarnotrawią sporo miejsca na takiej partycji ~ może się mylę, może wystarczy zarezerwować odpowiednią ilość miejsca za pomocą wielkości takiej partycji ~ile? jak i fragmentacją samego swapa który jeśli ma zachować spójność, powinien najpierw pojawić się solo i przyjąć stałą wartość aby nie rozdrobnić się wypełniając wolne miejsca po tymczasowych plikach). wiele poradników podaje też zachowanie minimalnej wielkości swapa (16MB) na partycji systemowej z uwagi na większą stabilność (ale czy w takim wypadku gdy mamy dwa pliki wymiany na różnych partycjach, dane trzymane w samym swapie nie ulegają fragmentacji, a przez to cała idea szybkiego ich zapisu i odczytu nie bierze w łeb? przecież mamy fragmentację wewnętrzną swapa na 4KB strony i ponoć często są one bezładnie porozrzucane, a przecież nie zależy nam by głowica dysku przeskakiwała z jednego pliku do drugiego ~ tego chcemy uniknąć!). Vista operuje zupełnie innymi pojemnościami i jak powinien wyglądać swap powiedzmy dla 2GB lub 4GB RAMu? pamiętajmy że FATy mają ograniczenie wielkości pliku do 4GB więc pojawia się dylemat. niektórzy chętnie wyłączają przy takich pojemnościach plik wymiany jednak czy Vistę można traktować jak XP? ja znalazłem info, iż wręcz przeciwnie: dla Visty optymalna wielkość swapa to 2.5 x RAM + 500MB (?) i brak wzmianki o tym przy jakich pojemnościach go wyłączać. więc co radzicie mądre głowy?

 

oto info które znalazłem:

Create a partition for your swap file

 

First, create a partition. The recommended size for the new partition is 2.5 times your RAM size plus 500 Mb(eg: if you have 1GB of RAM the partition should have 3 GB)

 

When slicing your hard drive to create the swap partition, be sure to place it as close to the first one as possible, because transfer speeds are lower as you go towards the last sectors of the drive.

Modify virtual memory settings

 

* Click on Start -> Control Panel -> System and Maintenance -> System

* Choose Advanced system settings from the top left hands side

* Make sure that the Advanced tab is selected

* In the Performance section click Settings

* Click on the Advanced tab

* In the Virtual Memory section click Change

 

Now, before being able to change any virtual memory setting, you have to uncheck "Automatically manage paging file sizes for all drives".

 

Note: be careful to disable the use of the swap files on other partitions (if you don't, Windows will place a swap file on your first partition too). To do this, select a partition, check "No paging file" and click Set

 

Click on the partition you want to use as a swap partition, select Custom Size, and set the new sizes of your swap file. The recommended size is 2.5 times your RAM size, and my choice is to set the Initial Size and Maximum Size values equal, to get a fixed size swap file.

 

żródło: http://www.windvis.com/using-a-partition-for-your-swap-file

Edytowane 22 Września 2007 przez dymy

[SGJ]

Zabrakło CI kiedys pamięci? Jesli nie to idziesz z pf w dół(czasem nawet do 0 - wyłączenie). Jesli windows w czasie pracy wyswietla info ze brak pamieci i zwiększa wielkosc pf(nawet przy wyłączonym system automatycznie właczy w razie potrzeby) to znaczy ze trzeba zwiększyc rozmiar.

[dymy]

skoro odpowiedź jest tak prosta to skąd te wszystkie poradniki dotyczące lokalizacji i charakteru swapa? czyżby nikt nie wpadł na tak proste rozwiązanie?

[SGJ]

Zastosowanie się do większosci tych poradników konczy się problemami lub zmniejszona wydajnoscia systemu.

 

Poza tym co podałem wyzej, stały rozmiar, lokalizacja -> partycja podstawowa(najczesciej wychodzi ta sama co system), lub drugi dysk twardy.

 

Zasada jest taka, ze czym więcej masz ramu tym mniejszy PF jest potrzebny. Systemowy przelicznik 1.5x Ram w normalnym uzytkowaniu pc sprawdza się do ~256MB ramu.

 

First, create a partition. The recommended size for the new partition is 2.5 times your RAM size plus 500 Mb(eg: if you have 1GB of RAM the partition should have 3 GB)

...

The recommended size is 2.5 times your RAM

Pozostawie to bez komentarza, bo tej głupoty nie ma co komentowac nawet.

[dymy]

hmm no tutaj bym polemizował z opcją zero. prawdopodobnie korzystając tylko z komunikatora, przeglądarki i edytora tekstu oraz nie wymagających aplikacji takie podejście ma sens ale jeśli gramy i używamy poważniejszych aplikacji choćby do obróbki multimediów to wyłączenie swapa wydaje mi się bezsensowne. słusznie jest twierdzenie, że operacje przeprowadzane w pamięci operacyjnej przebiegają dużo szybciej jednak system, który nie ma pliku wymiany musi przechowywać o wiele więcej danych w pamięci operacyjnej. To co normalnie znalazłoby się w pliku wymiany musi znaleźć się albo w ramie, albo zostać usunięte. W efekcie, łatwo uzyskać efekt odwrotny do optymalizacji i wydajność spadnie. Nowe aplikacje, nie będą miały miejsca w pamięci. System będzie musiał usunąć wiele danych potrzebnych do sprawnej pracy innych aplikacji, aby uruchomić kolejny proces, a później uzyskiwać je ponownie co jest dużo bardziej czasochłonne. Powstaje zamieszanie, a dodatkowo gdy zabraknie pamięci to wydaje mi się, że kończy się to zwisem i tylko reset ratuje sytuacje ~ w wielu przypadkach to naprawdę zbędne i duże ryzyko utraty cennych informacji. Poza tym, plik wymiany ma kilka cech, które dają mu przewagę nad takim rozwiązaniem. Duża grupa programów została tak napisana, aby korzystać z jego dobrodziejstw, a jego brak może powodować zakłócenia w ich działaniu. Wiele programów rezerwuje sobie pewną przestrzeń adresową, której nigdy nie wykorzystuje. Z reguły jest to przestrzeń pliku wymiany. Jeżeli nie ma pliku wymiany obciążona zostaje niepotrzebnie pamięć. generalnie jestem zwolennikiem odrębnej partycji. kwestia systemu plików jest sporna bo każdy ma swoje zalety, a wielkość klastra w gruncie rzeczy ma chyba raczej małe znaczenie bo i tak pf podzielony jest na 4KB strony (ciekawe czy również w Viście?) i tak też będzie czytany. zasadnicze pytanie brzmi jaka wielkość dla Visty i dlaczego?

 

Pozostawie to bez komentarza, bo tej głupoty nie ma co komentowac nawet.

ja się wstrzymam z pochopną oceną - dlaczego głupota? z pewnością sama Vista jest bardziej pamięciochłonna i sporo pisze się o nowym zarządzaniu zasobami. do tego dochodzi superfetch więc może ten przelicznik (choć na pozór mnie też przeraża) nie jest taki głupi. skoro te 2GB to tak wiele to po co MS bawiłby się w ReadyBoost? może faktycznie wykorzystanie swapa w Viście jest większe?

Edytowane 23 Września 2007 przez dymy

[SGJ]

i używamy poważniejszych aplikacji choćby do obróbki multimediów to wyłączenie swapa wydaje mi się bezsensowne.

Co powazniejsze programy do obróbki róznych rzeczy mają bufory dyskowe niezalezne od pf.

 

 

a dodatkowo gdy zabraknie pamięci to wydaje mi się, że kończy się to zwisem i tylko reset ratuje sytuacje

Robiłem kilka dni temu benchmarki zeby wrzucic na hwbota przy wyłaczonym pf. Na drugi dzień zapomniałem go włączyć. W pewnym momencie system poinformowal o braku pamięci i automatycznym zwiekszeniu rozmiaru pf.

 

To samo sie dzieje kiedy jest ustawiony za mału i brakuje pamięci.

 

Duża grupa programów została tak napisana, aby korzystać z jego dobrodziejstw, a jego brak może powodować zakłócenia w ich działaniu.

W tej chwili cięzko takie znalezc, ale jak juz sie ma to nic nie stoi na przeszkodzie zeby ustawic jakis niewielki pf.

 

Jeżeli nie ma pliku wymiany obciążona zostaje niepotrzebnie pamięć.

Jezeli jest włączony to obciązony jest niepotrzebnie dysk co jest duzo gorsze dla wydajnosci systemu.

 

generalnie jestem zwolennikiem odrębnej partycji.

Czym dalej od początku dysku, tym wolniej dlatego nie opłaca się oddzielnej.

 

kwestia systemu plików jest sporna bo każdy ma swoje zalety

W przypadku pf system plików nie ma zadnego znaczenia i nie ma zadnego powodu zeby robic na innym.

 

zasadnicze pytanie brzmi jaka wielkość dla Visty

Vista i tak za bardzo mieli dyskiem i przy zapełnionym pf calkowicie nie da sie nic robic gdy przy tej samej wielkosci uzytej pamieci w xp da się jeszcze pracowac.

I jak juz pisalem zalezy od ilosci ramu i tego co się robi na pc.

 

to po co MS bawiłby się w ReadyBoost?

Po to ze RB jest szybsze od dysku. Poza tym ta funkcja najlepiej działa przy malej ilosci pamięci czyli tam gdzie pf jest najbardziej wymagany.

[dymy]

Robiłem kilka dni temu benchmarki zeby wrzucic na hwbota przy wyłaczonym pf. Na drugi dzień zapomniałem go włączyć. W pewnym momencie system poinformowal o braku pamięci i automatycznym zwiekszeniu rozmiaru pf.

To samo sie dzieje kiedy jest ustawiony za mału i brakuje pamięci.

to miło, że o tym pomyślano :) zastanawiam się czy nie jest to powiązane z jakąś usługą, którą przypadkiem można wyłączyć optymalizując system (tak sobie gdybam).

 

W tej chwili cięzko takie znalezc, ale jak juz sie ma to nic nie stoi na przeszkodzie zeby ustawic jakis niewielki pf.

nie analizowałem głębiej tego stwierdzenia ale wydaje mi się prawdziwe, a ustawianie doraźne mało wygodne ~ ale może masz rację i faktycznie niewiele aplikacji z tego korzysta (fajnie gdyby ktoś tutaj pokusił się o szybki test kilku popularnych gier i zmierzył czy faktycznie bez swapa będzie więcej klatek)

 

Jezeli jest włączony to obciązony jest niepotrzebnie dysk co jest duzo gorsze dla wydajnosci systemu.

uruchomienie procedur w celu ponownego pozyskania tych chwilowych i przydatnych informacji, które mogłyby zachować się w swapie i tak będzie najprawdopodobniej wymagało mielenia dyskiem ~ bardzo możliwe iż nawet w większym stopniu.

 

Czym dalej od początku dysku, tym wolniej dlatego nie opłaca się oddzielnej.

W przypadku pf system plików nie ma zadnego znaczenia i nie ma zadnego powodu zeby robic na innym.

fragmentacja jest wystarczającym powodem, a co do partycji to jeśli idzie o Vistę na swapa można przeznaczyć tą pierwszą (na samym początku) i przypisać jej jakąś inną literę np. S, a zaraz po niej jest systemowa z literką C więc wydaje mi się optymalnie (sam korzystam z takiego ustawienia).

 

Vista i tak za bardzo mieli dyskiem i przy zapełnionym pf calkowicie nie da sie nic robic gdy przy tej samej wielkosci uzytej pamieci w xp da się jeszcze pracowac.

nie miałem przyjemności doświadczyć całkowitego zapełnienia ~ to ciekawe

 

 

Po to ze RB jest szybsze od dysku. Poza tym ta funkcja najlepiej działa przy malej ilosci pamięci czyli tam gdzie pf jest najbardziej wymagany.

 

oczywiście :) ale z tego co czytałem przenoszona jest tam również część mniej istotnych informacji normalnie trzymanych w pf - stąd prosty wniosek że sam MS dąży do szybkiego pfa bo V mocno z niego korzysta :)

 

 

oczywiście dyskusje traktuję czysto dydaktycznie i nie zamierzam spierać się o korzyści bo przypuszczalnie praktycznie nie są tak wciągające jak sama teoria ;)

Edytowane 23 Września 2007 przez dymy

[SGJ]

fragmentacja jest wystarczającym powodem,

PF ustawiony na sztywno się nie fragmentuje.

[dymy]

zakładając że jego rozmiar się nie zmieni - a piszesz że jeśli okaże się za mały to system go zwiększy automatycznie :)

[Mardok]

U siebie na Viście ustawione mam tak :

 

HDD0:

C: 15 GB System + Programy

D: reszta GB Dane

 

HDD1:

S: 3 GB Swap

E: reszta GB Dane

 

* wszystkie partycje na NTFS

 

(reszta HDD nie istotna)

 

I jak mam być szczery to nie zauważyłem żadnej zmiany na lepsze w porównaniu do opcji ze SWAP'em razem z systemem na partycji C:, ani system się szybciej nie ładuje ani mielenie dyskiem nie wydaje się mniejsze.

[Quintrix]

I jak mam być szczery to nie zauważyłem żadnej zmiany na lepsze w porównaniu do opcji ze SWAP'em razem z systemem na partycji C:, ani system się szybciej nie ładuje ani mielenie dyskiem nie wydaje się mniejsze.

Gdy ustawiłem u siebie SWAP na drugim dysku to nie odczułem żadnego przyrostu wydajności i do tego podczas pracy co jakiś czas miałem takie dziwne ścinki :|

[Mardok]

Gdy ustawiłem u siebie SWAP na drugim dysku to nie odczułem żadnego przyrostu wydajności i do tego podczas pracy co jakiś czas miałem takie dziwne ścinki :|

Dziwnych "ścinek" u siebie nie zaobserwowałem, HDD0 i 1 to identyczne HDD oba na SATA z AHCI włączonym, na tym samym kontrolerze, co nie zmienia faktu o którym napisałem w poprzednim poście, mianowicie zero widocznych zmian na lepsze.

[Grimlock]

Czyli teoretycznie 1,5-2GB RAM lub nawet 4 + wyłączenie PF na twardzielu + ReadyBoost na bardzo szybkim pendrive powiedzmy 1-2GB powinien zwiększyć wydajność. Dobrze myślę, zapis na flashu małych plików, zamiast na dysku twardym powinien dać zwiększenie wydajności, a reszta "badziewia" będzie w RAM'ie :?: Jak będę w domu to przetesuję :wink:

Edytowane 25 Września 2007 przez Grimlock

[Mardok]

Czyli teoretycznie 1,5-2GB RAM lub nawet 4 + wyłączenie PF na twardzielu + ReadyBoost na bardzo szybkim pendrive powiedzmy 1-2GB powinien zwiększyć wydajność. Dobrze myślę, zapis na flashu małych plików, zamiast na dysku twardym powinien dać zwiększenie wydajności, a reszta "badziewia" będzie w RAM'ie :?: Jak będę w domu to przetesuję :wink:

Osobiście sam jestem ciekaw tego ReadyBoost'a czy rzeczywiście daje "Power'a" podczas startu systemu, choć mam mieszane uczucia co do całkowitego wyłączenia SWAP'a, w końcu po coś go dali. Chwilowo zamiast kombinować z ReadyBoost'erem postanowiłem w końcu sobie RAID'a postawić to na pewno "ożywi" system ;)

[Grimlock]

Readyboost do tej pory dał mi kopa przy uruchomionym MS VirtualPC 2007. Dioda na pendrivie mruga jak szalona gdy pracuje wirtualna maszynka :) Rzeczywiście wirtualny system pracuje żwawiej jak i host.

 

Wiem, że w Viście jest zalecane pozostawienie 200MB swapa na log w razie wywałki aplikacji i czy samego systemu. Ale można zignorować to i całkowicie wyłączyć swapa.

[Mardok]

Readyboost do tej pory dał mi kopa przy uruchomionym MS VirtualPC 2007. Dioda na pendrivie mruga jak szalona gdy pracuje wirtualna maszynka :) Rzeczywiście wirtualny system pracuje żwawiej jak i host.

 

Wiem, że w Viście jest zalecane pozostawienie 200MB swapa na log w razie wywałki aplikacji i czy samego systemu. Ale można zignorować to i całkowicie wyłączyć swapa.

Jak rzeczywiście widać znaczącą poprawę to może być ciekawa opcja zwłaszcza przy obecnych cenach PenDrive. Możesz przeprowadzić jakiś mały test start systemu z ReadyBoost'erem i bez "ze stoperem w dłoni" aby bardziej zobrazować jakiego "kopa" ten że wynalazek daje ?

[Grimlock]

Start systemu Vista Home Premium 32bit + wszystkie poprawki, wyłączony swap, Vista celowo nieoptymalizowana - default. 1,5GB RAM, procek 1,8GHz, bez RAID. Do tego Office 2007 i reszta badziewia a'la Acrobat Reader :wink:

Bufor ReadyBoost ustawiłem na 460MB przy 512MB pendrivie.

Czas zaczynałem mierzyć od momentu zniknięcia z ekranu ostatniego napisu pod tabelką podczas POST'a do wyświetlenia Sidebara. Czyli w zasadzie cały start Visty.

 

Wyniki uśrednione.

 

- z ReadyBoost - 40,5 s.

 

- bez ReadyBoost - 39,9 s.

 

Przy 1,5GB RAM nie widać zalet RB, ale przy 1GB i mniej RB rzeczywiście przyśpiesza start Visty.

Z drugiej strony mam cienkiego pendrive'a - zmierzyłem HDTach'em odczyt 10,5 MB/s i zapis 4,5 MB/s (Kingston dla DT1 podaje 6MB/s i 3MB/s).

 

Tak czy inaczej najlepiej mieć 2 lub 4GB RAM i wyłączyć swapa + zoptymalizować system, powyłączać zbędne usługi. Czasami koszt szybkiego pendrive'a np. http://www.komputronik.pl/Pamiec_Flash/Pen...pelny,id,29033/ jest bardzo bliski kosztowi 1GB RAM np. GoodRama :wink: A zysk wydajności jest wyższy dzięki większej ilości znacznie szybszego RAM'u :)

 

Zaleca się też by pojemność pendrive'a była równa lub większa niż RAM'u.

Edytowane 25 Września 2007 przez Grimlock

[Mardok]

Start systemu Vista Home Premium 32bit + wszystkie poprawki, wyłączony swap, Vista celowo nieoptymalizowana - default. 1,5GB RAM, procek 1,8GHz, bez RAID. Do tego Office 2007 i reszta badziewia a'la Acrobat Reader :wink:

Bufor ReadyBoost ustawiłem na 460MB przy 512MB pendrivie.

Czas zaczynałem mierzyć od momentu zniknięcia z ekranu ostatniego napisu pod tabelką podczas POST'a do wyświetlenia Sidebara. Czyli w zasadzie cały start Visty.

 

Wyniki uśrednione.

 

- z ReadyBoost - 40,5 s.

 

- bez ReadyBoost - 39,9 s.

 

Przy 1,5GB RAM nie widać zalet RB, ale przy 1GB i mniej RB rzeczywiście przyśpiesza start Visty.

Z drugiej strony mam cienkiego pendrive'a - zmierzyłem HDTach'em odczyt 10,5 MB/s i zapis 4,5 MB/s (Kingston dla DT1 podaje 6MB/s i 3MB/s).

 

Tak czy inaczej najlepiej mieć 2 lub 4GB RAM i wyłączyć swapa + zoptymalizować system, powyłączać zbędne usługi. Czasami koszt szybkiego pendrive'a np. http://www.komputronik.pl/Pamiec_Flash/Pen...pelny,id,29033/ jest bardzo bliski kosztowi 1GB RAM np. GoodRama :wink: A zysk wydajności jest wyższy dzięki większej ilości znacznie szybszego RAM'u :)

 

Zaleca się też by pojemność pendrive'a była równa lub większa niż RAM'u.

Dzięki za test. Choć przy stwierdzeniu "Zaleca się też by pojemność pendrive'a była równa lub większa niż RAM'u" i cenie szybkiego PenDrive o pojemności 4GB wynoszącej 272zł (cena przykładowa) to już bardziej się opłaca kupić drugi dysk i zbudować RAID niż bawić się w RB. Nawet przy 2GB kupno drugiego dysku wychodzi bardziej opłacalnie niż PenDrive 2GB zarówno dla wydajności jak i wolnego miejsca. Tak więc jak dla mnie ten RB to raczej zabawka dla osób co już mają szybkiego PenDrive i nie mają co z nim zrobić ;)

[Grimlock]

Na podstawie swoich obserwacji zauważyłem, że wyłączenie swapa dodaje skrzydeł Viście, nie ma już takiej rzeźby na dysku nawet wliczając w to SuperFetch'a. Swapa miałem ustawionego na sztywno 1,5GB do tego 1,5GB RAM i nigdy nie miałem problemów z brakiem pamięci. Dlatego planuję rozbudowę RAM'u do 2-3GB jak finanse pozwolą i pozbywam się całkowicie swapa. Owszem zostanę przy pendrvie bo pozwala mi na komfortową pracę przy uruchomionej wirtualnej maszynie i w zasadzie tylko po to :wink: